Rıfat Ilgaz'ın doğup büyüdüğü Cide'de ki evinin giriş katını bir önceki bölümümüzde yayınlamıştık. Birinci bölümü okumak isteyenler aşağıdaki bağlantıdan bakabilirler.
https://yelkenciningazetesi.com/o-yoreye-gittiginizde-mutlaka-gorunuz
Rıfat Ilgaz'ın evinin üst katında dört oda bulunuyor. İkinci katı ise ziyaretçilere kapalı.
Evin üst katına çıktığınızda karşınıza ufak bir sedir çıkıyor.
Sedirin üzerindeki kilim, eski kumaşların ince ince kesilip ip haline getirilerek dokunmasıyla üretilmiştir.
Merdivenlerden çıktığınızda sağda ve solda ikişer oda yer alıyor. Odalar oldukça aydınlık, tavanları ahşap kaplama. Sedirin sağ tarafında kilim ile sedir arasında tereyağının konulduğu fıçı. Sedirin üstünde sağ tarafıta genelde serin havalarda giyilen kıyafet.
Odada sedir, köşede buzdolabı yerine kullanılan eski tel dolap (Büyük şehirlerde bile bu tel dolap mutfak penceresi sökülerek oraya monte edilir veya mutfağın en serin yerinde bulunurdu), tel dolabın üzerinde lenger ve lengerin sağında bakır tava-tavanın arkasında maşrapa-en sağda lengerin ibriği ve yerde odanın ısınması için kullanılan mangal (Bu mangal genelde oturma odasında bulundurulurdu. Sobadan üzerine kömür taşınırdı. Üstünde üçlü sac ayağı bulunurdu. Sac ayağının üzerinde de çaydanlıkta her zaman çay demlenirdi. Sac ayağının bir kenarında da kömür açılarak cezve ile kahve yapılırdı.) Mangal ile sedir arasında içine gaz lambası veya mum konulan askılı fenerlik. Sedirin üzerinde sarı renkte ev kıyafeti. Sedirin minderleri üzerinde minder için özel olarak dokunmuş halı ile kaplı, minderlerin içi saman ile dolu. Minderin yan kenarlarının gözükmemesi için üstüne konulan işlemeli örtü. Sedirin önünde sibek borulu beşik. Mangal ile beşik arasında kilim üzerinde takunya. (Takunyalar genelde abdest almak için banyo ve tuvalette kullanılırdı)
Yer masasının üzerinde bakır bakraç, bakır bakracın arkasındaki bakır üsküre, solundaki bakır güğüm ve yerde çıkrık
Sağda yer alan bir başka oda
Rıfat Ilgaz'ın daktilosu
Sol girişteki odada Rıfat Ilgaz'ın yazmış olduğu kitaplar sergilenmektedir.
Duvarda Rıfat Ilgaz'ın Tarık Akan, Metin Akpınar ile olan fotoğrafları var. Ayrıca ''Rıfat Ilgaz Şiir Ödül Töreni''ndeki fotoğrafı, İstanbul Üniversitesi'nde ki grev yapan öğrencilerle beraber fotoğrafı da bulunuyor.
Ziyaretçilerin yazdıkları anı defterleri...
Soldaki diğer oda ise Rıfat Ilgaz'ın 1981-1993 yılları arasında İstanbul'daki evinde son yıllarını geçirdiği odasının bu eve uyarlanmış hali...
Rıfat Ilgaz'ın kullandığı kıyafetler yatağının üzerinde sergileniyor.
Camekan içinde Rıfat Ilgaz'ın kullandığı gözlükler, kemer ve traş takımları...
Rıfat Ilgaz, yapıtlarında yoksulların yaşamını, mizahi öğelerle yansıtmıştır. Türk edebiyatının mizah ustalarındandır. Son dönemlerinde anı ve çocuk edebiyatı alanlarına ağırlık vermiştir. Türkiye'nin en çalkantılı siyasi dönemlerinde dergilerde yazı yazdığı için hapse girmiştir. Sabahattin Ali ve Aziz Nesin ile birlikte çıkardıkları Markopaşa, Türk siyasi edebiyat tarihinde çok önemli bir yere sahiptir. Eserlerinde toplumcu gerçekçi anlayışı benimsemiştir. Rıfat Ilgaz'ın toplatılan Karartma Geceleri eseri 2004 yılında 100 Temel Eser listesine girmiştir.
Rıfat Ilgaz'ı rahmet ve saygıyla anıyorum.
Yazı ve Fotoğraflar: Özge Durmuş / Genel Yayın Yönetmen Yrd.