Görme duyumuzu kaybetmek yaygın bir korkudur. 2016'da yapılan bir ankette, Amerikalılar görme kaybı, işitme, hafıza, konuşma veya uzuv kaybetmeye eşit veya ondan daha kötü olarak derecelendirildi. Nedeni sorulduğunda, en önemli endişeler yaşam kalitesinin düşmesi ve bağımsızlık kaybıydı.
Primer açık açılı glokom (PAAG), dünya çapında geri dönüşü olmayan körlüğün önde gelen nedenidir ve tüm glokom vakalarının yüzde 90'ını oluşturur - kontrolsüz yüksek oküler basıncın optik sinire zarar verebileceği bir göz hastalığı.
PAAG semptomları genellikle kalıcı görme hasarına neden olana kadar kendini göstermez. Bu nedenle bilim adamları, optik siniri etkileme şansı olmadan önce, onu daha erken bir aşamada yakalamak için çalışıyorlar.
Bu sürecin bir parçası olarak, araştırmacılar diyabet, hipertansiyon, migren ve obstrüktif uyku apnesi gibi insanları glokom geliştirme riskine sokan çeşitli faktörleri belirlediler. Ancak son zamanlarda, bu koşullardan hangisinin, PAAG başlangıcında erken bir sıçrama yapmalarına yardımcı olabileceğini öğrendiler.
GLOKOM BAŞLANGIÇ ZAMANI BAZI HASTALIKLARA BAĞLANABİLİR
UT Southwestern'deki (UTSW) araştırmacılar bu soruyu yanıtlamak için yakın zamanda Haziran ve Aralık 2019 arasında UTSW Göz Kliniğinde görülen 389 PAAG hastasının kayıtlarından elde edilen verileri analiz etti. PAAG ve migren başlangıcı, obstrüktif uyku apnesi, hipertansiyon ve tip 2 diyabet.
Migren veya obstrüktif uyku apnesi ile PAAG başlangıç yaşı arasında bir bağlantı bulunamadı. Bununla birlikte, araştırmacılar, hastaların tip 2 diyabet ve/veya hipertansiyon tanısı aldığı yaşın, PAAG'nin başlangıcı ile önemli ölçüde bağlantılı olduğunu keşfettiler.
Başka bir deyişle, hastalar yüksek tansiyon veya tip 2 diyabet veya her ikisi ile ne kadar erken başvurursa, o kadar erken PAAG geliştirme eğilimindeydiler.
Bu bulgular, PAAG için görüşü korumak için yeterince erken glokomu yakalamaya yardımcı olabilecek daha iyi tarama protokollerine yol açabilir.
UTSW'de oftalmoloji doçenti olan çalışma lideri Dr. Karanjit Kooner, "Şu anda glokomu tedavi edecek araçlara sahip değiliz, ancak yeterince ileri bildirimle hastaların görüşünü koruyabiliriz" diyor. "Glokomun erken tespiti, göz içi basıncının daha iyi kontrol edilmesi ve körlüğün önlenmesi için anahtardır."
Kooner, hem yüksek tansiyonun hem de tip 2 diyabetin retina ve optik sinirin kan damarlarını etkilediğine dikkat çekiyor. Bu, potansiyel olarak bir hastayı vasküler bileşeni olan başka bir durum olan PAAG'ye yatkın hale getiren değişikliklere neden olabilir.
Bu bağlantılar gelecekteki araştırmalarda geçerliyse, PAAG için erken taramayı tetikleyebilecek faktörler listesine tip 2 diyabet ve/veya hipertansiyon teşhisi eklenebilir. Bu liste şu anda bir ailede PAAG öyküsü, yüksek göz içi basıncı ve Siyah olmayı içermektedir.
TÜM ÜÇ KOŞUL İÇİN NASIL YÖNETİLİR
PAAG teşhisi konduktan sonra, göz doktorunuz muhtemelen göz içindeki basıncı azaltabilecek ve optik sinire daha fazla zarar gelmesini önlemeye yardımcı olabilecek birkaç tedavi seçeneği önerecektir. İlaçlı göz damlaları, lazer tedavisi veya cerrahi bir prosedür içerir.
Ancak ideal olarak, hepimiz PAAG'ın ilk etapta olmasını önlemek için elimizden geleni yapmak isteriz. İyi haber şu ki, tip 2 diyabet ve yüksek tansiyonun önlenmesine yardımcı olan önerilen bazı yaşam tarzı değişiklikleri de glokomu önlemek için iyidir.
Örneğin, egzersiz bu koşulların üçüne de fayda sağlayabilir. Düzenli aerobik egzersizin, glokom hastalarında göz içi basıncını düşürmenin yanı sıra kan şekeri ve kan basıncını dengelemeye yardımcı olduğu gösterilmiştir.
Sonra kahve var. Çalışmalar, kahvedeki klorojenik asidin retinayı koruyan ve retina hasarı, glokom, diyabet ve yaşlanmadan kaynaklanan körlüğü önlemeye yardımcı olabilecek güçlü bir antioksidan olduğunu gösteriyor. Klorojenik asidin ayrıca kan basıncını önemli ölçüde düşürdüğü kanıtlanmıştır.
Benim gibiyseniz ve bir fincan çayı kahveye tercih ediyorsanız, böyle de güvendesiniz. Hem yeşil hem de siyah çayın yüksek tansiyonu düşürdüğü bulunmuştur ve yeşil çay da katarakt ve glokomun önlenmesine yardımcı olabilir. Çalışmalar, yeşil çaydaki antioksidanların ve kateşinlerin glokoma yol açabilecek oksidatif strese karşı korunmaya yardımcı olduğunu gösteriyor.
Son olarak, glokomun önlenmesi ve iyi kalp sağlığı için bazı önemli besinler arasında lipoik asit ve esansiyel yağ asitleri, özellikle DHA omega-3 bulunur. Büyük lipoik asit kaynakları arasında kırmızı et, karaciğer gibi organ etleri, bira mayası ve brokoli ve ıspanak gibi sebzeler bulunur (yeşil yapraklı sebzeler retinaya kan akışını da iyileştirir). DHA omega-3 ise somon, uskumru ve ringa balığı gibi balıklarda bulunur.
Carolyn Gretton
Kaynaklar:
Early onset of diabetes, hypertension can predict early glaucoma, UTSW ophthalmologists report — UT Southwestern Medical Center
Predictors of Early Onset Glaucoma — Clinical Ophthalmology
Blindness Biggest Fear for Many Americans — HealthDay
Learn about Glaucoma — Glaucoma Research Foundation
Can Exercise Lower Eye Pressure? — Glaucoma Research Foundation
Sağlık bölümümüz Ata Kültür Yuvası tarafından desteklenmektedir.
