Bilimsel gelişmeler sayesinde yaşlanmayı ölçmek için artık takvim sayfalarını çevirmekten daha fazla yol var.
Yöntemlerden biri biyolojik yaşı ya da hücrelerinizin kaç yaşında olduğunu epigenetik saatler kullanarak ölçüyor. Bu saatler, yaşlandıkça DNA'nızda doğal olarak meydana gelen kimyasal değişiklikleri izler.
Epigenetik saatler hem sağlığınızı hem de yaşam sürenizi kronolojik yaşın ya da kaç yıl yaşadığınızın ötesine geçecek şekilde daha iyi tahmin edebilir.
Epigenetik saatinizi etkileyebilecek birkaç durum vardır. Örneğin obezite, doku yaşlanmasını hızlandırabilecek ve karaciğerin daha hızlı yaşlanmasına neden olabilecek epigenetik değişikliklere neden olabilir. Stres de epigenetik saatiniz tarafından ölçülen yaşlanma sürecini hızlandırabilir.
Şimdi, araştırmacılar epigenetik saatinizi hiper hıza sokabilecek başka bir durum olduğunu keşfettiler.
ATEROSKLEROZUN YAŞLANMAYA ETKİLERİ
PESA-CNIC-SANTANDER çalışması 2010 yılından bu yana 4.000'den fazla Santander Bank çalışanında subklinik aterosklerozun (arterlerin sertleşmesi) ilerlemesini analiz etmektedir. Subklinik ateroskleroz, henüz semptomatik bir aşamaya ilerlememiş aterosklerozdur.
Çalışmanın yazarlarından Dr. Enrique Lara Pezzi, araştırmanın subklinik aterosklerozun nedenleri ve sonuçları hakkında daha fazla bilgi edinmelerine yardımcı olduğunu ve hastalığın erken evrelerinde daha kişiselleştirilmiş tedavi için önemli bilgiler sağladığını söylüyor.
Ancak aynı zamanda ateroskleroz ve hızlandırılmış yaşlanma arasında bir bağlantıya da rastladılar.
Ortak girişime katılan çalışanlar, çalışmanın başlangıcında 40 ila 54 yaşları arasındaydı ve kardiyovasküler hastalık öyküsü yoktu. Aterosklerozun ilerlemesine ilişkin veriler, gelişmiş görüntüleme teknikleri, katılımcıların yaşam tarzlarına ilişkin ayrıntılı bilgiler ve moleküler omik çalışmaları kullanılarak toplandı. Omiks, DNA, RNA, metabolitler ve proteinler gibi moleküllerin kapsamlı bir şekilde incelenmesidir.
3 yıllık takip muayeneleri sırasında araştırmacılar, aterosklerotik plak yükü yüksek olan katılımcılarda düşük dereceli sistemik enflamasyonun arttığını ve sağlıklı yetişkinlerde epigenetik yaşlanmayı hızlandırdığını tespit etti.
Başka bir deyişle, semptomatik kardiyovasküler hastalık ortaya çıkmadan çok önce ateroskleroz sağlığımıza zarar vermektedir.
Araştırmanın başyazarı ve Centro Nacional de Investigaciones Cardiovasculares Carlos III (CNIC) Genel Direktörü Dr. Valentín Fuster, sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyerek veya kolesterol düşürücü statinler gibi spesifik ilaçlar alarak düşük dereceli kronik enflamasyonu azaltmanın faydalarını vurgulayarak, "Bu, aterosklerozun subklinik fazından miyokard enfarktüsü veya inme gibi ciddi serebrovasküler olayların ortaya çıkmasına geçişi engelleyebilir veya en azından yavaşlatabilir" diyor.
EPİGENETIK SAATİNİZİ GERİ ALMAK
Lara Pezzi, epigenetik yaşlanmamızı "yavaşlatmanın" mümkün olduğunu belirtiyor. Neyse ki, epigenetik saatinizi yavaşlatmak için atılacak adımlar, ateroskleroza karşı korunmaya yardımcı olan vücuttaki kronik enflamasyonu azaltma adımlarına benziyor.
Bilim, hastalıkların iltihaplanma teorisi konusunda yeni olmadığından, birçok araştırma iltihaplanmanın nasıl azaltılabileceğini araştırmıştır.
Ağırlıklı olarak bitki bazlı gıdalara, sağlıklı yağlara ve balığa odaklanan Akdeniz diyetinin subklinik enflamasyonu azalttığı gösterilmiştir. Bu harika bir başlangıç.
Ama daha da iyisi var.
Akdeniz diyetinin bir parçası olarak tüketilen meyve ve sebzeler, aterosklerozu kontrol etme potansiyeline sahip sarı, turuncu ve yeşil meyve ve sebzelerde bulunan biyoaktif bileşikler olan karotenler adı verilen iltihapla savaşan antioksidanları bol miktarda içerir. Bir çalışma, kandaki karoten konsantrasyonu arttıkça aterosklerotik yükün azaldığını ortaya koymuştur.
Biraz da egzersiz eklerseniz her şey hazır olabilir.
Araştırmalar bisiklet, yüzme ve koşu gibi dayanıklılık sporlarının ve yüksek yoğunluklu aralıklı antrenmanın (HIIT) hücresel düzeyde yaşlanma belirtilerini yavaşlattığını göstermiştir. Bu çok fazla gibi görünüyorsa endişelenmeyin - günde 20 dakika orta düzeyde egzersiz yapmak bile iltihaplanmayı azaltmak için uzun bir yol kat edebilir.
CAROLYN GRETTON
Sağlık bölümümüz Ata Kültür Yuvası tarafından desteklenmektedir.
