Deniz konuşur. Bazen dalgalarla, bazen derin bir sessizlikle. Biz çoğu zaman yalnızca yüzeyde olanı görürüz; maviyi, ufku, serinliği… Oysa denizin asıl hikâyesi diptedir. İnsan eli değmiş her iz, her unutulmuş nesne, her ihmal orada birikir. Deniz unutmaz. Kaydeder.
Deniz Kızı’nın Denizaltı Günlükleri, bu sessiz hafızaya kulak verme ihtiyacından doğdu. Bir dalıştan ibaret olmayan; denizi bir tanık, bir arşiv ve yaşayan bir bellek olarak ele alan uzun soluklu bir yolculuk bu.
Bu proje, Türkiye kıyılarında denizin altında kalan kültürel ve çevresel izleri gözlemleyen, belgeleyen ve dijital ortamda görünür kılan bir kayıt çalışmasıdır. Her dalış bir günlük sayfası gibidir. Bazen bir plastik parça, bazen terk edilmiş bir ağ, bazen de yıllardır dipte duran sessiz bir nesne… Hepsi, insanla deniz arasındaki ilişkinin bugünkü hâlini anlatır.
Çünkü deniz yalnızca kirlenmiyor, aynı zamanda görmezden geliniyor. Dipte birikenler gözümüzden uzak olduğu için zihnimizden de uzak kalıyor. Oysa asıl yük, sessizce orada birikiyor.
Deniz Kızı’nın Denizaltı Günlükleri, Türkiye’de ilk kez deniz dibinde biriken kültürel atıkların sistemli bir profilini ortaya koyan bir çalışmadır. Bu profil, yalnızca denizin altında ne olduğunu değil; nasıl biriktiğini, neden orada kaldığını ve ne anlattığını okumayı amaçlıyor.
Denizaltı Günlükleri, mavi ekonominin ve mavi vatanın korunmasına dair somut bir kayıt niteliği taşıyor. Deniz dibinde biriken kültürel atıklar, balıkçılıktan turizme, denizcilikten kıyı yaşamına kadar uzanan geniş bir etki alanına sahip.
Bu çalışmayı Düzce Üniversitesi’den sayın Doç. Dr. Ahmet Bilir hocamla birlikte yürütüyorum. Denizaltında karşılaştığımız her izi yalnızca görmekle kalmıyor; anlamaya, okumaya ve doğru yere oturtmayı hedefliyoruz.
Bu proje kapsamında gerçekleştirdiğim sualtı çekimlerini Mavi Çağ Deniz 5.0 YouTube kanalında yayınlıyor olacağım.
Deniz bize ait değil. Biz denizin bir parçasıyız.
Konuk Yazar: Melike Esra Karayel
Fotoğraflar: Melike Esra Karayel Arşivi
Yayına Hazırlayan: Doruk Ajans / Yelkencinin Gazetesi Kuruluşudur.
