Maliye Bakanlığı, mali suçları araştırma kurumu (MASAK) hazırlanan tebliğ taslağı ile 1999 yılında zamanın Maliye Bakanı Zekeriya Temizel tarafından çıkarılan ve altı ay ömrü olup kaldırılan nereden buldun yasası, bu kez tebliğ olarak geliyor.
Konuya girmeden önce şahsi kanaatim olarak bu tür uygulamaya ihtiyaç olduğunu ancak bunun tebliğle değil kanunla yasalaşması gerektiğine inanıyorum.
1 Ocak 2026 tarihinde yürürlüğe girmesi planlanan taslağa göre….
200 bin ile 2 milyon tl arası yapılan her türlü eft, havale ya da nakit ödemelerde gayrimenkul alımı, araç alımı, borç ödeme, bağış vb. seçeneklerden birini işaretlemek, “diğer ödeme” seçeneği tercih edilirse enaz 20 karakterden oluşan açıklama yapılmak zorunda, aksi takdirde banka işleminize onay vermeyecektir.
2 milyon ile 20 milyon arası işlemlerde ise ne için ödeme yapıldığına dair izah bulunan “Nakit işlem beyan formu” doldurmadan banka işlemi onaylamayacaktır.
20 milyonu aşan işlemlerde ise nakit işlem beyan formuna ilave olarak; ekinde ödemeyi ilgilendiren tapu, araç ruhsatı, sözleşme vb. belgelerinin de eklenmesi gerekecek.
Dileriz daha önceki uygulamalar gibi paranın piyasadan kaçması gibi tedirginlik yüzünden vazgeçilmez.
Yalnız burada 200 bin tl sınır çok küçük olup vatandaşı tedirgin etmeye değmez. Bu nedenle alt sınırın en az 1 milyon tl olması gerektiğini düşünüyorum.
Günümüzde özellikle gayrimenkul alım satımında, emlak değeri ile piyasa değeri arasında uçurum olduğu için ya da faturasız ticaret durumlarında, elden ödeme ya da farklı hesaba eft gibi durumla çok karşılaşılmaktadır.
Yıllık İzine Çıkan Çalışanın Durumu
İş kanunumuza göre yıllık izne çıkan çalışanın izin süresine isabet eden ücreti, peşin ödenmek zorundadır. Burada işçinin talebinin olup olmaması ya da tarafların anlaşması gibi bir seçenek söz konusu değildir.
Ayrıca izin dönemine denk gelen ikramiye, ek ödeme vb. varsa onlarında izine çıkmadan ödenmesi gerekir. Aksi takdirde işçiye tazminat hakkı doğuracak şekilde tek taraflı fesih hakkını vermiş olursunuz.
Örneğin;
Çalışan 14 günlüğüne izine ayrılıyor ve 14 günlük ücretide 21bin tl ise; yine bu 14 günlük izin süresi dini bayrama denk geliyor ve sözleşmede dini bayramlarda 6 bin tl bayram ikramiyesi ödenir yazıyorsa, işçi izne çıkmadan önce 14 günlük ücreti ve bayram ikramiyesi olarak 27 bin tl yi peşinen ödemek zorundasınız.
Çalışanlarla İlgili Maaş Haciz Yazısı Hakkında
Genelde çalışanlarımızın devlete ya da özel sektöre olan borçlarından dolayı maaş haciz yazıları gelmektedir.
Maaşların haczi üçte birinden çok, dörtte birinden az olamaz. Ancak asgari ücretli çalışanlarda ise onda biri hacz edilebilir.
İşveren bu durumda yasaya uygun maaş kesintisini yapıp haciz koyan kurumun hesabına yatırmak zorundadır. Yatırmazsa sorumluluk işverene ait olup kesintisi yapılmayan tutarı ödemek zorundadır.
Bazı işverenler bu durumlarda çalışanı işten çıkarmakta ve işten ayrılmıştır diye bilgi verdikten birkaç ay sonra aynı işçiyi tekrar işe almaktadır. Genelliklede işten çıkarma gerçekte değil kağıt üzerinde olmaktadır. Böyle durumlarda şikayet halinde ve ispatı durumunda kesinti yapılmayan tutarlar faizi ile birlikte işverenden tahsil edilebilmektedir.
İşe Devamsızlık Tutanakları
Çalışanların bazıları işe devamsızlığı alışkanlık haline getirmektedir. Maalesef yasalarda işçiden yana olup bunun ispatını şüphe götürmeyecek şekilde delillerle ortaya konmasını istemektedir.
Çalışanın ardı ardına iki gün, ya da 30 günlük sürede farklı günlerde üç kere işe gelmemesi halinde devamsızlıktan söz edilebilir.
Günün herhangi bir saatinde işyerine gelen işçi, işbaşı yapmasa bile devamsızlık sayılmamaktadır.
Yine iş yerine gelip daha sonra işyerini terk etmesi de devamsızlık kabul edilmemektedir
Ayrıca işe gelinmemesi halinde her gün için ayrı ayrı ve günü gününe tutanak tutulmak zorundadır. 2-3 gün işe gelmeyen işçi için, toplu tutulan tek tutanak kabul edilmemektedir.
Yine tutulan tutanak hiçbir şüpheye mahal vermeyecek açık ifadelerle tutulmalı ve aynı departmanda çalışan başka işçi, departman şefi, güvenlik ya da bekçi, kısım amiri, işletme müdürü vb. kişilerinde açık beyan ve ifadeleri olmalıdır.
Süreyya Özkan
Yazar Hakkında
Benzer Yazılar
Bu yazıya benzer içerik bulunamadı.
