100 günden daha az süreli konut kiralamaları…
25 Ekim 2023 tarih ve 7464 sayılı kanunla konutların 100 günden daha az süreli kiralanması halinde kiralama işlemi turizm amaçlı kiralama kapsamına alındı.
Kanuna göre;
1. Bu tür kiralamalarda turizm bakanlığından belge alma zorunluluğu getirildi. Bina tek bağımsız bölüm ise kiraya verenden, birden fazla bağımsız bölüm varsa tüm kat maliklerinden yazılı izin alınması gerekiyor.
2. Bu kurala uymayanlara 100 bin tl para cezası kesilecek ve izin belgesi alması için 15 gün süre verilecek. Bu süre içerisinde izin belgesi almaz ise 500 bin tl ceza kesilecek ve bir 15 gün daha süre verilecek, yine izin belgesi alınmaz ise 1 milyon tl ceza kesilecek ve konut tahliye edilecek.
3. Bu tür kiralamalara aracılık edenlere de 100 bin tl ceza kesilecek.
Kanun böyle… Ama uygulanabilir mi? Bence çok zor. Diyelim ki yazlığınız var, dağ eviniz var. Bunu üç aylığına kiraya verdiniz, yasaya göre izin belgesi almak zorundasınız yoksa başınız belada demektir.
Ülkemizde bu sistemi denetleyecek, kontrol edecek bir mekanizma yok. Ancak şikayet halinde işlem yapılabilir, buda önümüzdeki günlerde komşularla birçok tartışma, kavga ve münakaşalara sebep olmaktan başka bir işe yaramayacaktır. Ayrıca diyelim ki kiralama sözleşmesi 5-6 ay için yapıldı, elinizdeki kontrat bu şekilde düzenlenmiş ise otomatik olarak kanun kapsamından çıkıyorsunuz.
Bu ülkede kimse izin belgesi vb. bürokrasi ile uğraşmaz. Sözleşmeyi 100 günden daha fazla süreli yapar, kiracı gerçekte 30 gün - 60 gün için kiraladı ise boşaltır gider, kimse de ‘’Niye 30 - 60 günde boşalttın?’’ diyemez, Birde kiracı ile kiralayan anlaştı ise kimse bir işlem yapamaz. Bakanlığın sistemi internet üzerinden belgeleri gönderince 15 dakikada internet üzerinden izin belgesini verecekse yine bir nebze uygulanabilir.
Kanunu uygulayacak alt yapınız, teknik imkanlarınız, yeterli personeliniz yoksa kanun sadece kağıt üzerinde kalır. Sadece aralarında husumet olan komşuları daha fazla kötü yapmaktan başka bir işe yaramaz.
Bu ülkede sokak sokak, cade cadde dolaşacak, denetim yapacak, bu tür yerleri tespit edecek ne bakanlık da memur var ne başka imkan var.
İNTERNET SOSYAL MEDYA ÜZERİNDEN ARAÇ VE GAYRİMENKUL SATIŞLARI İLE İLGİLİ KANUN
31 Ağustos 2023 tarihinde yayınlanan yasa ile gayrimenkul ve araç satışlarına bazı standartlar getirildi ve iki aylık geçiş süreci verildi. Bu süre 1 Kasım 2023’te doldu, sözde kanun yürürlükte ama uygulamada henüz yok.
Kanuna göre:
1. Artık internete herkes araç ve gayrimenkul satış ilanı veremeyecek. Sadece kendinize ve birinci derecede akrabalarınız adına kayıtlı araç ve gayrimenkullerin ilanlarını e devlet ile kimlik doğrulaması yaparak verebileceksiniz.
2. Bunun dışında üçüncü kişilere ait araç ve gayrimenkullerin satış ilanını verebilmeniz için yetki belgeniz olması gerekiyor.
3. Bu sistem üzerinden verdiğiniz ilandaki bilgiler satış anında tapu ya da noterde tespit edilecek ve ilandaki satış bedelinin belli bir oranda daha düşük satış yapılamayacak.
4. Bu yasaya aykırı davrananlara her bir aykırılık için 10 bin tl ile 100 bin tl arasında ceza kesilecek.Ancak kanun çıkalı 2.5 ay, yürürlüğe girelide 10 gün oldu ancak alt yapı olarak hiçbir şey hazır değil.
Kanunen yasak olmasına rağmen bugün halen isteyen atmasyon isim, logo vb. şeylerle ilan verebilir. Noterlerde ve tapuda istediği bedelle, istediği şartlarda satış yapabilir. Çünkü kanun çıktı ama sistemin alt yapısı devreye konulamadı. Böyle bir sistemin ülkemizde 60 günde işler hale gelmesi mümkün değil.
GAYRİMENKULLERDE SATIŞ BEDELİ SORUNU…
Yine geçmiş yazılarımda belirtmiştim, çıkan bir yasa ile artık gayrimenkul satışlarında yetki almış birimlerden değerleme raporu alınacak ve bu raporda belirtilen bedelin belli bir oranının altında satış yapılamayacaktı. Bu kanunda yürürlüğe gireli aylar oldu ama yasaya uymak istesiniz ortada yetki almış değerleme yapacak bilirkişi de yok, kurum da yok. Tapu daireleri de böyle bir belge istemiyor, halen belediyelerdeki rayiç değer üzerinden (onlarda çok komik değerler) aşağı olmamak şartı ile işlem yaptırabiliyorsunuz.
Acı ve gerçek… Ülkemizde toplumsal hayatı, adaleti, eşitliği sağlamak, haksız kazançları önlemek, vergi gelirlerini artırmak için kanunlar çıkıyor ama sadece çıkıyor, maalesef uygulamaya başlanılamıyor. Çünkü toplum bilinci yok, bu konuda eğitilmedik ve devletin alt yapısı yeterli değil.
Bugün her vatandaş vergi adaletsizliğinden şikayet eder, devleti suçlar. Ama suçun büyük kısmı bizde. Hangimiz her alışverişimizde yasal olarak alınması gereken fatura ya da fişimizi alıyoruz. Mahallenizde bir dükkana girin, izleyin. Hiç kimse fişini almaz. Ondan sonra vergi adaletsizliğinden yakınırız. Bugün halen günlük 4-5 bin tl cirosu olan taksilerde ve münibüslerde fiş sorununu çözemedik. Komik götürü vergi alınıyor. Belgesiz alış verişin önlenmesi, vergi adaletine büyük katkı sağlar, sorunun %75’ini çözer…
Bir sonraki yazıda görüşmek üzere
