KONAKLAMA VERGİSİ
01 Ocak 2023 tarihinden itibaren yeni bir vergimiz oldu… “Konaklama vergisi”
Yılbaşından itibaren her türlü, otel, motel, tatil köyü, kamping, pansiyon, misafirhane, yayla evi, dağ evi, karavan, çadır, bungalov vb. konaklama yerlerinde konaklama bedeli üzerinden %2 konaklama vergisi ödeyeceğiz.
Konaklama vergisi sadece konaklama bedeli üzerinden değil konaklama süresince ödenen kahvaltı, öğle yemeği, akşam yemeği, içki, otelde alınan diğer hizmetler vb. her türlü ödemeler üzerinden de hesaplanacak.
Ancak bu tür yerlerde konaklama olmadan sadece yemek, düğün, doğum günü vb. kutlama yapılıyorsa konaklama vergisine tabi olmayacak.
Konaklama vergisinin muhatabı, müşteridir. Yani ödediğiniz bedelin üzerine ilave edilerek müşteriden tahsil edilecektir.
Burada ilginç olan karavanınızla ya da çadırınızla bir kamp alanında konakladıysanız bile bu vergiyi ödeyeceksiniz.
TAPU SATIŞLARINDA DEĞERLEME RAPORU
01 Ocak 2023 tarihinden itibaren tapu dairelerinde satış yapılırken, yetkilendirilen değerleme kuruluşlarından değerleme raporu alınacak ve bu bedel üzerinden tapu harçları tahsil edilecek.
Eskiden tapuda satış yaparken belediyeden rayiç emlak değeri alınır ve bu bedelin altında olmamak şartı ile tarafların beyan ettiği bedel üzerinden satış yapılırdı. Genelde belediye emlak değerleri piyasa değerinin altında olur, kredi kullanılmışsa kredi tutarı üzerinden, kullanılmamışsa emlak rayiç bedeli üzerinden satış yapılırdı ki % 4 tapu harcını az ödemek amaçlanırdı.
Ülkemizde tapu satışlarında %2 alıcı, % 2 satıcı olmak üzere % 4 tapu satış ve alış harcı ödeniyor. Bundan sonra emlak rayiç değerinin bir önemi olmayacak ve satıştan önce değerleme kuruluşlarından rapor alınacak ve tapuda bu rapor esas alınacak. Ancak henüz bu yetkiyi almış bir kurum yok, yönetmeliği yok, uygulama tebliği yok, yetki alacak kurumlar bu işi babalarının hayrı için yapmayacağına göre bir ekspertiz ücreti alacaklardır. Ne kadar ücret ödeneceğine dair bilgi yok, bu nedenle her ne kadar yasa yürülüğe girsede uygulanma ihtimali yok gibi. Bu nedenle büyük bir ihtimalle bir süre daha eski sistem devam edecektir.
Bize göre bu uygulama yerine belediyelerdeki rayiç emlak değerleri daha güncel hale getirilerek çözülebilecek bir sorun. Bence gereksiz yere karmaşık hale getirildi ve emlak satışlarında ikinci bir masraf çıkarıldı.
Devletin bir kurumu emlak rayiç bedellerini gerçek bedelin çok altında belirliyor, diğer devlet kurumu da ben bu bedellere güvenmiyorum deyip yeni bir kurum ihdas ederek vatandaşa ikinci bir masraf ve bürokrasi çıkarıyor.
Daha basit ve kolay çözüm; belediyelerdeki emlak rayiç bedelleri daha gerçekçi belirlenebilirdi. Ayrıca Avrupa Birliği ülkelerine göre oldukça yüksek olan %4 tapu harçları %2 seviyelerine çekilebilirdi. Bu şekilde hem tapu satışlarında gerçek bedele yakın işlem yapılır hem de tapu harçları daha makul seviyelerde olurdu. Bugünkü harç oranlarına göre 1 miyon tl’lik tapu satışlarında 40 bin tl diğer masraflar hariç tapu harcı ödemek zorundasınız. Buda şu demektir ki ortalama 20 kere el değiştiren bir gayrimenkul, ederi kadar devlete harç ödenmiş oluyor.
Her ne kadar henüz bir açıklama olmasada bize göre değerleme raporundaki bedel tapu harçlarının hesaplanmasında esas alınacak olup, taraflar rapordaki bedelin dışında bir bedelle alıp sattıklarını beyan edip tapuya işlenmesini talep edebileceklerdir. Aksi takdirde ileride oluşabilecek bir hukuk davasında gerçek alış satış bedelini ispatta sorun yaşayacaktır.
Çünkü aynı durum araç satışlarında mevcuttur. Noterler araç satışında harç ve diğer ücretler için kasko değer listesini esas alsada tarafların farklı bir tutarı beyan etmeleri halinde araç satış senedine bu beyanıda yazmaktadırlar.
TAŞKIN HACİZ UYGULAMASI
Genellikle vergi dairesi, sgk gibi kurumlara borcunuz varsa bir anda borcunuzun kat be katı araçlarınıza, gayrimenkullerinize hatta banka hesaplarınıza haciz konduğunu görebilirsiniz.
Yani 10.000 tl bir vergi borcunuzdan dolayı her biri 50.000 tl iki aracınıza, 500.000 tl değerindeki evinize haciz konulabiliyor. Memur borç miktarı, haciz konulan malın değeri vb. şeyleri önemsemeden internet üzerinden tespit edebildiği bütün varlıklara haciz yazısını göndermektedir. Bu durumlarda genelde ilgili kuruma müracat ederek araçlardan birinin borcumuzu fazlasıyla karşıladığını birinde haczin devam etmesi, diğerlerinden kaldırılmasını talep etmekteyiz. Bazen idaredeki yetkili kişi talebi makul görüp kaldırdığı gibi bazı kişilerde ‘’Borcu kapat yoksa kaldırmıyorum.’’ diyebilmektedir.
Buna hukukta taşkın haciz denilmektedir. Bu konu ile ilgili, idare 05 Aralık 2022 tarihinde birimlerine bir yazı göndererek, borçluların borçlarını karşılayacak miktardaki mallara haciz konulması, taşkın haciz işlemlerinin yapılmaması konusunda uyarmıştır.
Ancak uygulamada bir faydası olacağını zannetmiyorum. Çünkü zaten bu konuda bilgili ve hassas olan memurlar buna dikkat etmekte ve borcu karşılayacak kadar varlığa haciz uygulamaktadır. Diğerleri yine bu karşılaştırma, kıyaslama ve vatandaşı zor durumda bırakmadan kamu alacağını tahsil etme dikkat ve hassasiyetini göstermemektedir ve göstermeyecektir. Bu genelge sadece itiraz ederken vatandaşın elini güçlendirerek itiraz edebilmesine imkan sağlayacaktır.
Yeni yılda yeni yazılarda buluşmak dileğiyle, hoşçakalın…