Bu iki sanatçımız, Türkiye’nin sanat dünyasına değerli katkılarda bulunmuş, farklı dönemlerde eserleriyle iz bırakmış iki önemli isimdir. Her biri kendi üslupları ve özgün eserleriyle Türk modernizminin oluşmasında kıymetli katkılar sağlamıştır. 2023'te Nejad Devrim’in, 2024 ise Mübin Orhon’un 100. yaş dönümleri olacaktı, Cumhuriyetimizin de 100. yılında denk gelen bu dönemi Arkas’ın bu iki şahane sanatçı için hazırladıkları sergi ve bana hediye olarak gönderdikleri kitabıyla kutlamak büyük bir keyif oldu, teşekkür ederim.
Nejad Devrim: Soyut Düşlerin Ressamı, soyut sanatın Türkiye’deki öncülerinden… İstanbul doğumlu ressam, annesi Fahrelnissa Zeid ve babası edebiyatçı Melih Devrim’in çocuğu olarak zaten sanatın içine doğmuş. Eğitimini İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde tamamlamış ve daha sonra 1946da Paris’e gitmiş sonrasında hep yurtdışında çeşitli sanat akımlarını incelemiştir.
Nejad Devrim’in sanat anlayışında annesinin etkisi olmuş olabilir. Ancak sanatındaki özgün sentezci bakış açısı, soyut ve figüratif unsurları birleştirerek Doğu ve Batı kültürlerini sanatında harmanlamasıyla ortaya çıkmış. Sanatçı, yalnızca Batı Avrupa değil çok engin coğrafyaları da gezmiş; Taşkent, Buhara, Wuhan, Şangay, Moskova, Kahire, Ürdün, Rabat, Şam, New York…
Mübin Orhon: Benim okuldaşım, İstanbul Erkek Lisesi sonra Ankara Siyasal mezunu. Mezuniyet sonrası ailesinin desteğiyle doktora yapmak üzere Paris’e gitmiş ve genç yaşta diplomat olmaktan vazgeçerek ressamlığa yönelmiş.
Sanatını iki dönemde ele almak gerekir: İlk dönemi, 1953’te geliştirdiği görsel dil, II. Dünya Savaşı Sonrası etkili olan Soyut Sanat akımına paralel bir şekilde gelişmiştir. Diğer dönemi ise özellikle 1970lerden itibaren geliştirdiği renk olgusunun algılanmasıyla, monokrom, yani tek renk bakış açısının derinleştiği süreçtir. İkisinin de ortak yanı özgünlüğüdür.
Nejad Devrim ve Mübin Orhon, Türk sanatına kattıkları eserler ve özgün tarzlarıyla çok kıymetli sanatçılardı. Eserleri, dünyanın önde gelen müzelerinde ve özel koleksiyonlarda yer almaktadır. Hem soyut hem de figüratif sanatın önde gelen temsilcileri olarak, eserleriyle insanlara estetik bir zenginlik sunmuşlardır. Sanatseverler için, bu iki büyük sanatçının eserlerini keşfetmek ve onların sanat dolu dünyalarına adım atmak her zaman büyüleyici olacaktır.
Aşağıda Yıldız Holding koleksiyonunda bulunan eserleri görüyorsunuz.
MÜBİN ORHON, İsimsiz, Tuale marufle kraft kağıt üzerine yağlı boya. 257 x 153 cm. 1962
MÜBİN ORHON , İsimsiz, Tuale marufle kraft kağıt üzerine yağı boya. 115 x 355 cm. 1962
MÜBİN ORHON, Soyut Kompozisyon, Kağıt üzerine guaj. 70 x 45 cm. 1966
MÜBİN ORHON, Tuval üzerine yağlı boya. 104 x 146 cm. Tarih bilinmiyor. Paris
NEJAD DEVRİM, Soyut Komposizyon, Tuval üzerine yağlı boya. 40,5 x 50,5 cm.
NEJAD DEVRİM, Tual üzeri yağlı boya, 46×55 cm. 1948. Paris
Murat ÜLKER
